وبینار استانی روز جهانی خاک با دعوت از محققین ملی و بین المللی و برخی مدیران اجرایی استان در محل سالن جلسات اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان برگزار شد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان با اشاره به اینکه بحث امنیت غذایی و خودکفایی از اصلی ترین اهداف و سیاست های اصلی نظام بوده عنوان کرد: این اهداف و اتفاقات خوب برای زمانیست که خاک غنی و باروری داشته باشیم.
وی با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اولویت اهمیت خاک نسبت به آب اضافه نمود: بخشی از نیازهای آبی ما به ویژه در بخش شرب را میتوان با تکنولوژی روز تامین کرد اما موضوع خاک با کمک دانش و تکنولوژی قابل جبران نیست چرا که متناسب با شرایط اقلیمی هر منطقه تشکیل هر سانتیمتر خاک بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ سال زمان می برد.
وی ادامه داد: برای داشتن خاکی غنی تر نیاز آنست که بحث آموزش و کارهای نرم افزاری در دستور کار قرار گیرد, کشاورزان و بهره برداران با اهمیت خاک و روش های صحیح بهره برداری آشنا گردند و با وضع قوانین در کارآموزی بستر اجرایی شدن بحث های کارشناسی فراهم می شود.
وی افزود: چالش های جهانی همچون تغییر اقلیم، کمبود آب شیرین و بحث بیابانزایی ارتباط مستقیم با فرسایش خاک دارند و با این چالشهاخاک توانایی باروری را از دست داده و غیر زنده می شود.
قزل سفلو تصریح کرد:موضوع خاک در دنیا باحساسیت دنبال میشود و ما هم باید این موضوع را در سطح کشور و در استان گلستان که محور توسعه آن کشاورزی بوده و از خاک های حاصلخیزی خوبی برخوردار است مورد بررسی جدی قرار دهیم و بایستی روش هایی که به خاک های استان ضربه وارد میکند شناسایی کرده و و با کمک اساتید دانشگاه و مراکز تحقیقات راه های پیشگیری آن را بررسی و در دستور کار قرار دهیم.
ایشان بیان داشت: نوع خاک ها، تغییر اقلیم و بارش های سیلابی باعث فرسایش شدید خاک شده و خندق هارا به وجود آورده است و وظیفه ماست که با برپایی این نشست ها ی تخصصی و بررسی همه جوانب موضوعات و چالش ها و ارائه راه حل، نسبت به اهمیت خاک اگاهی رسانی کرده و نسبت به حفظ خاک با توجه بهشعار امسال حساس و پیگیر باشیم.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان نیز اظهار کرد: مدیریت حفظ خاک در استان ما با توجه به فرسایش ها و تخریب ها از موضوعات مهم بوده که بایستی بدان توجه ویژه داشت.
وی افزود: ۲۸۰ هزار هکتار از اراضی استان در معرض تخریب قرار دارد و باید مدیریت جدی و اساسی در دستور کار قرارگیرد.
مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی در این وبینار مجازی اعلام داشت: آمایش سرزمین تنها راه جلوگیری از تغییر کاربری ها و حفظ خاک اراضی است و این کار تنها با راهکارهای اجرایی و عملی امکان پذیر است.
وی در ادامه گفت: تغییر کاربری اراضی زراعی مرغوب کشاورزی و باغی از چالش های مهم بوده که باید راهکارهای موثری همچون اصلاح قانون کاربری و جلوگیری و ممنوعیت از تغییر کاربری اراضی مرغوب اجرا شود.
استاد علوم خاک و رییس سابق انجمن علوم خاک ایران در بخشی از سخنان خود بیان کرد: خاک ورزی شدید قصابی زیست شناسی می باشد و با این عمل در واقع باعث تخریب بیولوژیک خاک می شود لذا کشاورزی حفاظتی از مهمترین راهکارهای حفظ خاک و تنوع زیستی خاک می باشد.
محمدحسن روزی طلب علاوه بر بیان اجرای پروژه کشاورزی حفاظتی اضافه کرد: اجرای برنامه جامع پایدار خاک ،آب و الگوی کشت مناسب در اراضی کشاورزی از راهکارهای پیشنهادی وسودمند می باشد.
رییس دانشگاه علوم کشاورزی نیز اظهارداشت: روز جهانی خاک باید تبدیل به گفت و گوهای بنیانی توام با شناسایی دلایل عدم توسعه حفاظت خاک در کشور باشد.
وی ادامه داد: نیازمند تشکیل کارگروه مدیریت خاک در استان ، بررسی جدی و عملی شدن اجرای کشاورزی حفاظتی و اصلاح بهره برداری از اراضی شیب بالای ۱۴ درصد باشیم.
دکتر اسدی پژوهشگر مستقل آب و خاک عنوان کرد: فرسایش خاک یکی از جدی ترین مخاطرات در بخش خاک کشور است، 50 درصد فرسایش خاک کشور ناشی از بهره برداری نادرست از سرزمین است.
دکتر اسدی کشاورزی حفاظتی conservation Agriculture را اینگونه تعریف کرد : مجموعه ای است از تکنیک هایی از قبیل نگهداری بقایای گیاهی، حداقل دست کاری خاک، تناوب زراعی، کاربرد کود سبز، کنترل عبور و مرور وسائل و ماشینهای کشاورزی و استفاده از بستر های با پشته های بلند، وقتی ترکیبی از این تکنیک ها کاربرده می شود صرفه جویی در وقت و انرژی و تقویت منابع آب و خاک را سبب می گردد.
وی افزود: فشار بیش از حد از خاک با اعمال خاک ورزی های شدید و عدم رعایت تناوب دشمن شماره یک محیطی در تولیدات کشاورزی خاک ورزی مرسوم است که باعث اکسیداسیون ماده آلی خاک و تخریب خاک می شود.
ایشان تصریح کرد: سوزاندن بقایای گیاهی نقطه شروع تخریب خاک می باشد و کشاورزی حفاظتی بهترین راه حل برای حفظ خاک است.
دکتر کنعانی مدیر کل حفاظت محیط زیست استان نیز با اشاره به بهره گیری از قانون حفاظت خاک که در سال 1398 تصویب شدگفت: تهیه نقشه های خاک و پهنه بندی خاک از نظر سطح ماده آلی و طبقه بندی اراضی در سازمان جهاد کشاورزی باید در دستور کار قرار گرفته و پایش کمی و کیفی خاک با اولویت اراضی زراعی و باغی در مقاطع زمانی مناسب نیز باید انجام شود.
کنعانی افزود: پایش خاک های آلوده، شناسایی مواد آلاینده خاک و اشخاص آلوده کننده خاک آن باید شناسایی و با اعلام وضعیت اضطراری بر اساس محدوده مجاز آلودگی خاک و آلاینده های ورودی در کاربری های مختلف خاک اجرا گردد.
شایان ذکر است در این وبینار آقایان پروفسور احمد مرموت رییس سابق انجمن خاک اروپا و استاد دانشگاه ساسکاچوان کانادا و پروفسور دن ریکوسکی استاد بازنشسته علوم خاک دانشگاه مینه سودای آمریکا مطالب علمی خود رابیان نمودند و بر اساس گزارش گیری انجام شده مجموع شرکت کننده در وبینار استانی روز جهانی خاک گلستان ۴۰۰ نفر بود.